โรค Hallux valgus (bunion) หรือภาวะนิ้วหัวแม่เท้าเกผิดรูป

โรค Hallux valgus เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของนิ้วหัวแม่เเท้าที่เกิดการผิดรูป โดยนิ้วหัวแม่เท้าเกหรือบิดโค้งเข้าหานิ้วชี้มากเกินไป จนทำให้กระดูกของนิ้วหัวแม่เท้าโป่งนูนออกมา ปลายเท้ามีลักษณะกว้างมากขึ้น ในกรณีที่เป็นมากๆนิ้วโป้งเท้าอาจเกทับหรืออยู่ใต้นิ้วเท้าอื่นๆ การเอียงของนิ้วเท้าทำให้เส้นเอ็นที่อยู่รอบๆนิ้วเท้าถูกดึงยืดมากเกินไปเป็นผลให้เส้นเอ็นขาดความมั่นคง นิ้วเท้าจึงเกิดการผิดรูปได้ง่ายมากขึ้นไปอีก ผลที่ตามมาก็คือ ผู้ป่วยอาจเกิดอาการปวดที่โคนนิ้วหัวแม่เท้า การรับแรงและส่งแรงในขณะที่เราเดินก้าวเท้าพ้นพื้นผิดปกติไป และผลเสียในระยะยาวแล้วอาจทำให้ปวดเข่า แล้วเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมตามมาได้เช่นกัน

สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคนิ้วหัวแม่เท้าเกผิดรูป

- โดยมากมักเกิดผู้หญิงที่ใส่รองเท้าปลายแหลม รองเท้าส้นสูง รองเท้าที่คับเกินไปเป็นเวลานานร่วมปี (พบเป็นส่วนมาก)

- เกิดจากความผิดปกติตั้งแต่กำเนิด

- เกิดจากโครงสร้างเท้าผิดปกติ เช่น ผู้ป่วยเป็นโรคเท้าแบน นิ้วหัวแม่เท้ายาวกว่าปกติ ปัจจัยเหล่านี้ส่งเสริมเกิดโรค Hallux valgus ได้เช่นกัน

- ผู้ป่วยมีความผิดปกติต่อกล้ามเนื้อและเส้นเอ็น หรือเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับข้อต่อ เช่น โรคเก๊าส์ โรครูมาตอยด์ เป็นต้น

ลักษณะอาการของโรค Hallux valgus

- นิ้วหัวแม่เท้าบิดเกเข้าหานิ้วที่ 2 

- ลักษณะปลายเท้าแบนกว้างมากขึ้น

- โคนนิ้วหัวแม่เท้านูนออกมาอย่างเห็นได้ชัด

- หากเป็นมากๆนิ้วหัวแม่เท้าอาจเกไปทับนิ้วที่ 2 หรืออยู่ใต้นิ้วที่ 2 เลยก็ได้

- พบตาปลาที่โคนนิ้วเท้า จากที่โคนนิ้วเท้านูนออกมามากจนไปเสียดสีกับขอบรองเท้า

- เกิดอาการปวดที่นิ้วหัวแม่เท้า เมื่อยืนลงนํ้าหนัก เดิน วิ่ง

- โคนนิ้วเท้าบวมแดง

- ในกรณีที่นิ้วเท้าเกมานานอาจส่งผลให้เกิดอาการปวดเข่า และเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมได้ในอนาคต

การรักษาโรคหัวแม่เท้าเอียงผิดรูป

- สิ่งแรกที่ต้องทำเลยนะครับคือ เลิกใส่รองเท้าปลายแหลม รองเท้าส้นสูง หรือรองเท้าที่คับเกินไปให้ได้ก่อน ไม่เช่นนั้นผลการรักษาจะไม่คืบหน้าเลย 

- ใส่รองเท้าที่มีขนาดเหมาะสม พอดีกับฝ่าเท้า และพื้นรองเท้านุ่มพอดี

- การทำกายภาพบำบัดดัดดึงข้อให้กลับมาอยู่ในแนวปกติได้มากที่สุด แต่ทั้งนี้ก็ควรใช้กายอุปกรณ์เสริมร่วมด้วย

- การติด kinesio tape หรือตัวเทปธรรมดา เพื่อป้องกันไม่ให้นิ้วหัวแม่เท้าเกมากขึ้นโดยนักกายภาพบำบัด

- การใส่อุปกรณ์ประคองนิ้วเท้า เช่น เจลคั่นนิ้วเท้า (gel toe separator) หรืออุปกรณ์ป้องกันนิ้วโป้งเก (Hallux valgus splint)

- การแช่นํ้าอุ่น โดยให้นํ้าอุ่นสูงถึงข้อเท้า ถึงแม้การแช่นํ้าอุ่นจะไม่ช่วยให้นิ้วหัวแม่เท้ากลับมาสู่แนวปกติได้โดยตรง แต่ช่วยลดปวดและให้เนื้อเยื่อรอบข้อต่ออ่อนตัวลง ทำให้ขณะดัดข้อนิ้วไม่เกิดอาการปวดมากนั่นเองครับ 

- ในกรณีที่นิ้วหัวแม่เท้าอักเสบ บวม แดง ร้อน ควรหลีกเลี่ยงการแช่นํ้าอุ่นเพราะมันจะทำให้อักเสบ บวมมากขึ้นได้ แต่ให้เปลี่ยนไปใช้การประคบนํ้าแข็งแทนครับ จนกว่าอาการบวม แดงจะหายไปจึงแชานํ้าอุ่นได้ตามปกติ

- ใช้กายอุปกรณ์ช่วยเสริมนั่นคือ flexible bunion splint เพื่อดึงนิ้วหัวแม่เท้าที่เกให้กลับมาอยู่ในแนวปกติ ซึ่งใช้ได้ผลดีกับนิ้วหัวแม่เท้าที่เกออกมาเล็กน้อยถึงปานกลาง

- และในท้ายที่สุดหากทำทุกขั้นตอนมาเป็นระยะเวลาหนึ่งแล้วไม่เห็นผลใดๆ ก็เข้ารับการผ่าตัดครับผม

เครดิตภาพ

- http://www.amazon.com/White-Flag-Reversible-Separators-Stretchers/dp/B01AS4Z0IE

- http://www.fishpond.co.nz/Health/Stop-bunion-pain-with-award-winning-flexible-bunion-splint-engineered-and-made-Germany-Designed-to-be-so-comfortable-youll-wear-it-more-often-Bunion-Aid-Hinged-Splint-for-Bunions/9999105972835

- https://www.pinterest.com/pin/154670568430543605/

- https://www.vitamall.com/p/VM1001631480/White-Flag/White-Flag-Foot-Pain-Relief-5-Piece-Bundle-for-Bunions-Includes-1-Reversible-Flexible-Bunion-Splint-2-Toe-Separators-and-2-Gel-Stretchers-ON-SALE-Dont-miss-this-limited-time-offer

- https://www.youtube.com/watch?v=Kdu5b9jjfAg

- https://www.youtube.com/watch?v=nGpOczMR05M

- http://www.hallux-valgus-pied.com/hallux-valgus.php

- http://medical.miragesearch.com/treatment/orthopedic-joint-treatment/hallux-valgus-bunions